Từ nguyện vọng tha thiết của lớp người cao tuổi trong cả nước, cùng với sự quan tâm và đánh giá cao của Đảng và Nhà nước đối với những cống hiến to lớn của lớp người cao tuổi Việt Nam, ngày 26/5/2006, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về việc lấy ngày 6/6 hàng năm là Ngày truyền thống Người cao tuổi Việt Nam. Ý nghĩa cốt lõi của “Ngày truyền thống người cao tuổi Việt Nam” là dịp để lớp người cao tuổi ôn lại và khắc sâu niềm tự hào về những đóng góp của mình đối với đất nước, với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, từ đó phát huy vai trò của người cao tuổi trong giai đoạn mới của đất nước, xứng đáng với 18 chữ vàng mà Đảng đã trao tặng cho lớp người cao tuổi hiện nay: “Tuổi cao chí càng cao, nêu gương sáng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

“Trách nhiệm của các vị phụ lão với trách nhiệm đất nước thật là trọng đại” – Chủ tịch Hồ Chí Minh (Ảnh: Internet)

Ngày truyền thống Người cao tuổi Việt Nam

Ngày 1/9/1939, chiến tranh thế giới lần thứ II bùng nổ. Ở châu Âu quân đội phát xít Đức tấn công Ba Lan, Pháp; Chính phủ Pháp đầu hàng Đức; ở Đông Dương phát xít Nhật tiến sát biên giới Việt Nam - Trung Quốc; Thực dân Pháp lo sợ trước phong trào cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân Đông Dương và phát xít Nhật đe dọa nhảy vào Đông Dương. Ngày 22/9/1940, Nhật tiến đánh Lạng Sơn, Hải Phòng và Pháp nhanh chóng đầu hàng Nhật.

Ngày 28/1/1941, đồng chí Nguyễn Ái Quốc về nước trực tiếp chỉ đạo cách mạng Việt Nam, nhận thấy tình hình thế giới đang chuyển biến mau lẹ, Người đã triệu tập Hội nghị Trung ương 8 (tháng 5/1941) quyết định chuyển hướng chiến lược, sách lược của cách mạng Việt Nam; chỉ đạo thành lập Mặt trận rộng rãi tập hợp lực lượng chống đế quốc, đó là Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (gọi tắt là Việt Minh).

Ngày 06/6/1941, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư “kính cáo đồng bào” và “Lời hiệu triệu đoàn kết tất cả các bậc phụ lão” kêu gọi toàn dân đoàn kết thực hiện nhiệm vụ giải phóng dân tộc; nêu rõ vai trò, trách nhiệm của phụ lão “Trách nhiệm của các vị phụ lão với trách nhiệm đất nước thật là trọng đại. Đất nước hưng thịnh do phụ lão xây dựng, đất nước tồn tại do phụ lão giúp sức. Nước mất, phụ lão cứu, nước suy sụp, phụ lão phù trì, nước nhà hưng, suy, tồn, vong phụ lão đều gánh trách nhiệm rất nặng nề… Nước nhà lo các cụ cùng phải lo. Nước nhà vui các cụ đều cùng vui (Hồ Chí Minh, Lời hiệu triệu đoàn kết tất cả các bậc phụ lão 6-1941).

Người gửi thư tới các cụ phụ lão kêu gọi “Chúng ta là bậc phụ lão, cần phải tinh thần đoàn kết trước để làm gương cho con cháu ta. Vậy tôi mong các vị phụ lão ở Hà Thành ra xung phong tổ chức “Phụ lão cứu quốc Hội” để cho phụ lão cả nước bắt chước và hùn sức giữ gìn nền độc lập nước nhà” (Hồ Chí Minh, Thư gửi các bậc phụ lão, báo cứu quốc số 48, ngày 21/9/1945). Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phụ lão cứu quốc Hội đã được tổ chức ở các địa phương trong cả nước để góp phần tích cực cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiến hành kháng chiến chống thực dân xâm lược giành thắng lợi và hoàn thành nhiệm vụ cứu quốc.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, hưởng ứng Lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người cao tuổi Việt Nam đã kế thừa, phát huy truyền thống từ Hội Phụ lão cứu quốc do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, Hội Người cao tuổi Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế, vai trò trong đời sống xã hội.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái (bìa trái) thăm hỏi, tặng quà, bày tỏ sự quan tâm sâu sắc đến người cao tuổi trên địa bàn tỉnh Long An

Những đóng góp của Người cao tuổi đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam

- Từ năm 1941 - 1945: Hàng chục vạn người cao tuổi đã tham gia vào tổ chức Hội Phụ lão cứu quốc, để tuyên truyền ủng hộ Mặt trận Việt Minh, xây dựng căn cứ địa cách mạng; xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang của Đảng; nuôi giấu, làm giao thông liên lạc cho cán bộ, làm công tác binh vận, giữ bí mật các cơ sở hoạt động của Đảng, tích cực xây dựng lực lượng tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

- Từ năm 1945 - 1954 (kháng chiến chống Pháp): Người cao tuổi đã gương mẫu thực hiện và vận động con cháu tham gia diệt giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Động viên thanh niên đi bộ đội, đi thanh niên xung phong mở đường chiến dịch. Các “Hội mẹ chiến sĩ” tích cực vận động tiết kiệm, xây dựng “Hũ gạo nuôi quân”.

- Từ năm 1954 -1975 (Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước). Ở miền Bắc có nhiều hội viên phụ lão đã tích cực tham gia xây dựng những “cánh đồng 5-10 tấn thắng Mỹ”, với tinh thần “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “tất cả vì miền Nam ruột thịt”, giành danh hiệu “Phụ lão 3 giỏi”. Nhiều cụ mạnh khỏe còn tham gia các đội “Bạch đầu quân”. Ở chiến trường miền Nam, nhiều cụ đã ngày đêm đào hầm nuôi giấu cán bộ, giúp đỡ quân giải phóng, tham gia đấu tranh vũ trang, đấu tranh chính trị; các bà má miền Nam tay không, dũng cảm đi đầu trong các đoàn biểu tình, đòi con đang bị giam cầm; kêu gọi anh em binh lính ngụy quay súng trở về với Tổ quốc, với đồng bào.

- Từ năm 1975 - 2023: Người cao tuổi đã khẳng định được vị trí là hạt nhân nòng cốt của các phong trào thi đua yêu nước, như: “Người cao tuổi thi đua làm kinh tế giỏi”, “Xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh”, “Xây dựng đời sống văn hóa”, “Khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập”, “Giữ vững chủ quyền, bảo đảm an ninh, trật tự biên giới, đất liền, biển đảo”; tham gia các hoạt động xã hội ở cơ sở, làm Bí thư chi bộ, Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng thôn, Trưởng bản, Tổ hòa giải, Tổ tự quản… nhất là khôi phục lại làng nghề, sản phẩm truyền thống của địa phương, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần ổn định cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt, có nhiều người cao tuổi có trình độ giáo sư, tiến sĩ, nhà khoa học, chuyên gia vẫn nhiệt huyết, phát huy kinh nghiệm, trí tuệ để tiếp tục đóng góp xây dựng, phát triển đất nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Nguyên Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình ân cần thăm hỏi, bày tỏ lòng tri ân sâu sắc các mẹ Việt Nam anh hùng tỉnh Long An

Ghi nhận, trân trọng công lao đóng góp to lớn của người cao tuổi Việt Nam, ngoài Bức trướng thêu 18 chữ vàng “Tuổi cao chí càng cao, nêu gương sáng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Đảng và Nhà nước còn tặng những phần thưởng cao quý cho các thế hệ Người cao tuổi: Huân chương Sao vàng cho các thế hệ Người cao tuổi; Huân chương Lao động hạng nhất cho Hội Người cao tuổi Việt Nam… Đây là niềm tự hào, động lực to lớn để Người cao tuổi và tổ chức Hội các cấp tiếp tục phát huy thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, góp phần xứng đáng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.

Nguyễn Hằng